Meer uitgeven dan de bedoeling was, is niet altijd slecht. Iedereen verdient het om zichzelf en zijn geliefden af en toe te verwennen. Soms kun je er ook niets aan doen, zoals wanneer de wasmachine kapot gaat of wanneer je auto dringend aan vervanging toe is.
Wanneer je echter regelmatig te veel uitgeeft, kan dat een enorme impact hebben op je financiële zekerheid en levensstijl.
Volgens het Office for National Statistics geeft 35% van de huishoudens in het Verenigd Koninkrijk te veel uit. In een andere studie in vijftien Europese landen bleek uit gegevens van tien van de landen dat de hoogte van het beschikbare inkomen niet opweegt tegen de hoogte van de schuldenlast van de huishoudens.
Als je meer uitgeeft dan je eigenlijk te besteden hebt, heeft dat verschillende gevolgen. Het is minder waarschijnlijk dat je je financiële doelen haalt als je consequent te veel uitgeeft. Je kunt ook met schulden komen te zitten als je je creditcard of leningen niet op tijd kunt terugbetalen.
In dit artikel bekijken we de redenen waarom mensen vaak te veel uitgeven en hoe deze factoren tot financiële problemen kunnen leiden.
Belangrijkste redenen waarom mensen te veel uitgeven
1. Gebrek aan zelfdiscipline
Misschien kun je de verleiding niet weerstaan om spullen te kopen die je niet nodig hebt of die buiten je budget vallen. Terwijl iemand met een goede zelfbeheersing aan het eind van de maand misschien afziet van een etentje dat eigenlijk te veel kost, zal iemand met weinig zelfdiscipline misschien toch een tafel reserveren.
Zelfs met de beste bedoelingen is het heel gemakkelijk om je wilskracht te verliezen wanneer je geconfronteerd wordt met andere omstandigheden en mooie nieuwe spullen. Het is moeilijk om je vrienden af te wijzen wanneer ze je uitnodigen of wanneer je in de supermarkt voor je favoriete producten staat.
2. Impulsaankopen
Bedrijven willen dat je zoveel mogelijk bij hen koopt, dus doen ze er alles aan om hun producten er zo goed mogelijk uit te laten zien en te laten klinken. Dit kan leiden tot impulsaankopen als je geen nee kunt zeggen tegen een aanbod, zelfs als je het eigenlijk niet kunt betalen.
Consumenten denken vaak niet na over alternatieve manieren om hun geld uit te geven wanneer zij in de verleiding komen. Dit wordt verwaarlozing van opportuniteitskosten genoemd. Als je bijvoorbeeld €100 uitgeeft aan een maaltijd, is dat €100 die je niet kunt gebruiken voor je energierekening of je auto.
Er zijn verschillende marketing- en reclametactieken die bedrijven gebruiken om klanten te overtuigen producten te kopen. Je denkt misschien dat je een goede deal krijgt, maar in werkelijkheid koop je het product alleen omdat het bedrijf wist wat je zou aanspreken. Als het bedrijf niet met het product had geadverteerd, was je er misschien meteen voorbij gelopen.
3. Verveling
Veel mensen grijpen naar hun telefoon als ze zich vervelen en scrollen door social media of hun favoriete websites. Het is gemakkelijk om dan terecht te komen op een e-commercesite en urenlang aanbiedingen te zoeken en artikelen aan je mandje toe te voegen.
Je kunt ook shoppingnetwerken tegenkomen wanneer je op TV aan het zappen bent. Het duurt niet lang om overtuigd te raken door de reclamepraatjes en jezelf ervan te overtuigen dat je een bepaald product echt nodig hebt. Als je je tijd in productievere activiteiten steekt, kun je wellicht voorkomen dat je geld uitgeeft uit pure verveling.
4. Sociale druk
Sociale druk kan een grote invloed hebben op het bestedingsgedrag van mensen. Als iedereen die je kent spullen van een bepaald merk of in een bepaalde stijl koopt, kun je het gevoel hebben dat je iets mist als je niet meedoet. Dit is een groeiend probleem door de toename van social media influencers . Het is nu makkelijker dan ooit om jezelf te vergelijken met andere mensen en het gevoel te hebben dat je dingen moet kopen om erbij te horen.
Als iedereen die je kent een bepaald merk kleding koopt, is het logisch dat je hetzelfde wilt doen om erbij te horen. Zo kan het gebeuren dat je uiteindelijk een nieuwe dure spijkerbroek koopt omdat die van een bepaald merk is, terwijl je eigenlijk al genoeg goede spijkerbroeken hebt.
5. Gebrek aan financiële kennis
Als je niet weet hoe je je persoonlijke financiën moet beheren, is het ontzettend moeilijk om goed te budgetteren. Je weet waarschijnlijk niet hoeveel je moet sparen en investeren, of hoe je de schulden die je hebt moet beheren. Dit kan ertoe leiden dat je te veel geld uitgeeft aan producten en diensten die je beter niet had kunnen kopen of waarbij je beter had kunnen kiezen voor goedkopere alternatieven.
Veel financiële adviseurs pleiten voor de 70-20-10-regel , waarbij je 70% van je nettoloon besteedt aan essentiële zaken, zoals de vaste lasten en voeding, en dingen die je graag wilt, 20% aan speciale spaarrekeningen en investeringen en 10% aan donaties of schuldaflossing. Als je geen eigen budget maakt, ben je misschien eerder geneigd om te veel uit te geven en 80% van je inkomen te gebruiken voor dingen die je wilt en de resterende 20% voor essentiële zaken en schuldaflossing.
6. Emotionele uitgaven
De term ‘ retail therapy ‘ verwijst naar mensen die shoppen om zich beter te voelen. Je kunt onmiddellijke voldoening voelen door iets te kopen, wat je meer zelfvertrouwen kan geven. Maar het najagen van dat gevoel kan ervoor zorgen dat je meer uitgeeft dan verantwoord is.
Je voelt je misschien gelukkig als je je nieuwe aankopen uitzoekt, maar als je ziet hoeveel je hebt uitgegeven, kan dit je juist een slechter gevoel geven. Als je een budget hebt vastgesteld voor je uitgaven, zal een uitspatting hier en daar niet altijd een langdurig effect hebben.
7. Speciale gelegenheden
Als er een speciale gebeurtenis aankomt, is de verleiding groot om groots uit te pakken. Misschien geef je meer uit dan gepland aan cadeaus en feestjes om het te vieren. Kerstmis is voor de meeste huishoudens een dure tijd, evenals verjaardagen en jubilea. Een vakantie in het buitenland kan ook duur zijn, vooral als je van plan bent met excursies mee te gaan en in restaurants te eten.
Speciale gelegenheden komen niet zo vaak voor, dus zijn de meeste mensen geneigd om extra veel geld uit te geven. Het is gemakkelijk om uit het oog te verliezen hoeveel je al hebt uitgegeven of om los te gaan met luxe artikelen vanwege de speciale omstandigheden. Als je geen uitgavenlimiet hebt vastgesteld, ben je misschien geneigd duurdere opties te kiezen terwijl goedkopere alternatieven ook volstaan.
8. Reclame en marketing
Veel verschillende reclame- en marketingtactieken zetten je actief aan tot meer geld uitgeven dan je van plan was. Bedrijven creëren valse behoeften en verlangens op basis van hun analyse van het consumentengedrag. Dit kan je het gevoel geven dat je een aankoop moet doen, zelfs als je de producten in kwestie eigenlijk niet nodig hebt. De bedrijven spelen in op je pijnpunten en creëren mogelijk valse verlangens om je het gevoel te geven dat je iets mist als je een bepaald product niet bij hen koopt.
Consumenten hebben een ‘ verliesaversie ‘ wat betekent dat ze bang zijn een goede deal te missen. Het is deze mentaliteit die Black Friday zo populair maakt — klanten willen niet het gevoel hebben dat ze een aanbieding hebben gemist, dus haasten ze zich naar de winkels om ‘koopjes’ te vinden. Daarom kopen klanten vaak een product omdat het in de aanbieding is, zelfs als ze eigenlijk helemaal niet van plan waren het te kopen voordat ze zagen dat het artikel in de aanbieding was.
9. Misbruik van creditcards
Als je geld uitgeeft met een creditcard, kan het voelen alsof je niet echt geld uitgeeft. Het geld wordt niet direct van je bankrekening gehaald en je overhandigt geen fysiek geld. Deze illusie kan je ertoe aanzetten meer uit te geven dan nodig is, omdat je vergeet dat je het saldo van je creditcard moet betalen. De kosten kunnen ook oplopen als je het geld niet kunt terugbetalen en je daarbovenop rente moet betalen.
Het kan zijn dat je uiteindelijk meer geld uitgeeft met je creditcard dan wanneer je je pinpas of contant geld zou gebruiken. Bij de laatste twee opties ben je beperkt door de hoeveelheid geld die je daadwerkelijk hebt. Met creditcards word je bijna aangemoedigd om te veel uit te geven, omdat je geld leent in plaats van dat je geld uitgeeft dat je daadwerkelijk hebt.
10. Verslaving
Oniomanie (of koopverslaving) is een erkende stoornis waarbij mensen de oncontroleerbare drang hebben om dingen te kopen. Ook als je weet dat je het niet moet doen, kan deze stoornis ervoor zorgen dat mensen zoveel geld uitgeven dat ze failliet gaan of hun gezin financieel gezien in gevaar brengen.
Er zijn verschillende manieren waarop je hulp kunt zoeken als je lijdt aan deze stoornis of een andere vorm van verslaving waardoor je dwangmatig te veel geld uitgeeft. Je kunt proberen met familie en vrienden te praten om te zien of zij kunnen helpen. Psychotherapie kan je ook helpen de oorzaak van je verslaving te begrijpen, en financiële adviseurs kunnen je adviseren over strategieën om met het gat in de hand om te gaan, het te beperken en te overwinnen.
Samenvatting
Mensen geven om verschillende redenen te veel geld uit, bijvoorbeeld door de invloed van social media en reclamecampagnes tot een koopverslaving of een gebrek aan financiële kennis. Als je niet vooruit plant, kun je uiteindelijk zoveel geld te veel uitgeven dat je een grote schuld opbouwt.
Af en toe iets te veel uitgeven kan positief zijn. Het kan je stemming verbeteren en je stressniveau verlagen. Het is echter heel gemakkelijk om regelmatig in slechte gewoonten te vervallen en jezelf en je gezin in financiële problemen te brengen.
Als je moeite hebt om je financiën onder controle te houden, bekijk dan onze gids over hoe je kunt stoppen met meer uitgeven dan begroot.